Ethereum (ETH) Shanghai Yükseltmesi Nedir? Detaylı Shanghai Rehberi!

Akıllı sözleşme platformu Ethereum (ETH) bir süredir beklenen Shanghai yükseltmesi ile hareketli günler geçiriyor. Kripto para biriminde planlanan yükseltmenin amacı ne? ETH üzerinde ne gibi değişiklikleri içeriyor? Tüm bu soruların cevabını öğrenebilmek adına hep birlikte Shanghai yükseltmesini inceleyelim!

Ethereum Shanghai Yükseltmesi Nedir?

Dünyanın hacim bakımından lider kripto para borsası olan Binance’ın resmi web sitesi üzerinden paylaşılan bir tanıtım kılavuzundan elde edilen verilere göre, Ethereum’un geçtiğimiz yıllarda uzun çalışmalar sonucunda kullanıma sunulan Proof-of-Work’den (PoW), Prood-of-Stake’e (PoS) geçişi dahilinde İşaret Zinciri, Eylül 2021’e kadar PoW Ethereum’un yanında işlem gösterdi. İşaret Zinciri her ne kadar ETH’da staking hizmetini kullanıma sunduysa da çok yönlü olmadığından ötürü yetersiz kaldı. Tam bu noktada yapılan geliştirme ile Shanghai Yükseltmesindeki ana iyileştirme olan EIP-4895 ile doğrulayıcılar ETH’larını ve bir süredir stake edilen ödüllerini çekebilecek.

Bununla birlikte Binance’den alınan verilere göre stake işlemlerinde 520.000’in üzerinde doğrulayıcı ile 16,5 milyondan fazla Ethereum kullanıldı. Ayrıca belirtilen sayının düğümlerin operatörlerinin birden fazla doğrulayıcıyı barındırabileceğine ve sürdürebileceği de belirtiliyor. Devasa staking işleri için kullanılan lider hizmet ise Lido. Bir likit staking sağlayıcısı olan Lido, stake edilmiş yaklaşık 5 milyar ETH'yi ve piyasanın %29,2'sini oluşturan, piyasadaki en büyük oyunculardan biri. Ayrıca hizmet için kullanılan başlıca borsalar ise Coinbase, Kraken ve Binance.

Lido, Rocket Pool, Coinbase ve Binance üzerinde stake edilen stETH, rETH, cbETH ve BETH kendi aralarında bazı değişiklikler gösterse de stake edilmiş ETH'nin token haline getirilmiş temsilleri ve uzun süredir 1:1'e yakın veya 1:1 oranında işlem görmektedir. Buradaki temel noktanın ETH staker'larının %57'sinin zaten aylardır hem anaparaları hem de ödülleri ile birlikte likiditeye erişebilmesi olduğu belirtiliyor.

ETH Çekme ve Yatırımcı Kar Durumu

Öte yandan Binance tarafından açıklanan raporlara göre, ETH stake eden yatırımcıların yalnızca %31’lik kısmı mevcut konum itibariyle kar ediyor. Ayrıca verilere göre, ETH staker'larının büyük kısmı piyasa altında ve mevcut ETH fiyatından satış yapmak için çok az finansal teşvik imkânı var. Shanghai güncellemesi ile ETH stake’lerinin çekme işlemleri iki farklı şekilde işliyor. İlk olarak kısmi çekimi ele alacak olursak, işlem İşaret Zinciri'nde stake edilen ilk 32 ETH'yi aşan kazanılmış staking ödüllerinin çekilmesi anlamına gelir ve kullanıcı, doğrulayıcı olmaya devam eder. İkinci seçenek olan tam çekim, tüm bakiyenin çekilmesi anlamına gelir (32 ETH ilkesi ve herhangi bir ödül). Kullanıcı, bu kilidi açtıktan sonra artık İşaret Zinciri'nde bir doğrulayıcı olmayacaktır.

Stake işlemlerinin ardından Ethereum’da ortaya çıkan en önemli unsurlardan biri olan ETH arzı ile ilgili tartışmalı ortamlardı. Raporlara göre ETH, Birleştirme sonrası deflasyonel bir varlık haline geldi. Ethereum'un para politikasında bir ücret yakımı mekanizması uygulayan EIP-1559 ile birlikte ETH arz büyümesi yıllık %3,5'tan -%0,03'e düşürüldü. Bu sebeple ETH bu yılın Ocak ayından beri deflasyonel durumda. Ayrıca bu yapı "ETH = ultra-sound money" memini oluşturdu.