Binlerce altcoin onlarca farklı alanda en iyi olmak için mücadele ediyor. Peki siz hangi tür altcoinlere yatırım yapıyorsunuz? Zengin bir yatırım portföyü için gelecekte daha ciddi büyüme yaşayacağına inandığını alanlardaki altcoinlere ilgi göstermeniz ve portföyünüzdeki riski buna göre dağıtmanız gerekir. Peki kaç çeşit kripto para bulunuyor?
Kripto Para Çeşitleri
Altcoin piyasalarında yaklaşık 158 farklı kripto para çeşidi, kategorisi bulunuyor. Yatırımcılar portföylerini oluştururken hangi altcoinin ne vaat ettiğini bilmesi gerekiyor. Eğer neye yatırım yaptığınızı bilirseniz uzun vadeli hedeflerinize odaklanırken psikolojinizi de kolayca yönetebilirsiniz. Aksi taktirde birkaç sıfır atarak sizi zengin etmesini beklediğiniz altcoinler size ciddi kayıplar yaşatabilir.
Popüler kripto para çeşitleri neler?
-
Stablecoin
Dolara endeksli çalışan kripto paralardır. Bu alanda faaliyet gösteren tam 99 farklı proje bulunuyor. En popülerleri USDT ve USDC’dir. Bu kategorideki tüm projelerin toplam değeri ise 160 milyar dolardır. Stablecoin diyerek geçmeyin, eğer piyasalarda daha fazla düşüş bekleyip paranızı dolarda tutuyorsanız bu tokenlerden birini kullanmanız gerekir ve eğer UST gibi bir canlı bombaya denk gelirseniz, nakitteyken bile tüm paranızı kaybedebilirsiniz.
-
BNB Chain, AVAX, Solana Ekosistemleri
Eğer bir layer2, layer1 projesinin gelecekte adından daha fazla söz edeceğini düşünüyorsanız bunları ekosistemindeki güçlü projeler size iyi kazançlar getirebilir.
-
DeFi 2.0
Sadece DeFi 2.0 alanında çalışan 20’ye yakın kripto para bulunuyor. Bunların tamamı kayda değer projeler değil. Ancak merkezi olmayan finansın geleceğine inanıyorsanız bunlarda adından daha fazla söz ettirebilir.
-
Yatırım Fonlarının Portföyleri
Örneğin a16z tarafından yatırım yapılan 16 farklı kripto para birimi bulunuyor. BTC, ETH, UNI, XRP ve Flow gibi altcoinleri sepetine alan fon aynı zamanda bireysel yatırımcılara da geleceğe yönelik fikirler veriyor. Three Arrows Capital, DCG ve daha birçok fonun benzer fonları var. Alameda Research Portfolio, Multicoin Capital Portfolio ve CMS Holdings Portfolio gibi seçenekleri çoğaltabiliriz.
-
Akıllı Sözleşmeler
Ethereum bunların başında gelir. Blockchain tabanlı ürünlerin çalışması için bu akıllı sözleşme platformlarına ihtiyaç vardır. Toplamda 342 milyar dolarlık Pazar payına sahip olan akıllı sözleşme platformlarının başında Ethereum, BNB, Cardano, Avalanche, Solana, VeChain, EOS, Fantom ve bunlar gibi 146 farklı altcoin geliyor.
-
DeFi
Eğer DeFi projelerinin geleceğine itimadınız varsa 542 farklı alternatifiniz var demektir. Bunların toplam pazar payı 63 milyar dolardır. DAI, UniSwap ve CAKE gibi çok sayıda seçenek bu alanda faaliyet gösterir.
-
NFT
NFT konusunda çalışmaları olan 575 farklı kripto para projesi bulunuyor. Bunların tek işin NFT olmayabilir örneğin aynı zamanda Metaverse odaklı projeler de yapıyorlar. Listenin başında Flow, ApeCoin gibi popüler altcoinler geliyor. Toplam pazar payları ise 23 milyar doların üzerindedir.
-
Gaming
13 milyar dolarlık piyasa değeriyle oyun alanında faaliyet gösteren altcoin projelerini de unutmamak gerekiyor. AXS, STEPN, SAND gibi altcoinler aynı zamanda bu kategoriye de giriyor. 410’dan fazla altcoin bu kategoriyle ilgilidir.
-
Metaverse
Dönemin en hype kategorilerindendir. Toplamda 14,1 milyar dolar değerinde 230 civarında altcoin metaverse için çalışıyor. En popülerleri APE, MANA, SAND ve AXS’dir.
-
Web3
Yaklaşık 26 milyar dolar piyasa değeriyle 85 farklı kripto para bu alanda çalışmalar yürütüyor. Polkadot, Chainlink gibi alternatifleri bu alanda sayabiliriz.
-
DAO
Gün gelecek akıllı sözleşmelerle kuralları oluşturulmuş DAO’lar dev şirketler hatta ülkelere dönüşecek diyenlerden misiniz? 143 farklı kripto para projesi bu alanda çalışmaları olduğunu söylüyor. UNI, APE, AAVE, CURVE DAO, COMP, ENS ve daha birçok alternatifiniz var.
-
Merkezi Borsa Tokenleri
Merkeziyetsiz finans diye bir şey olmaz, merkezi yapılar ayakta kalacak ve bu borsalar daha fazla insan kripto paralarla ilgilendikçe büyüyecek diyorsanız 73 farklı alternatifiniz var. Bunların başında BNB, CRO, FTT gibi altcoinler geliyor. Bu kategorinin toplam piyasa değeri 71 milyar dolardır.
-
Merkezi Olmayan Borsa Tokenleri
Yukarıdakinin tam tersini düşünenlerin en az 137 farklı alternatifi bulunuyor. LRC, ZRX, UNI ve bunlar gibi çok sayıda altcoin. Toplam piyasa değerleri ise 14,5 milyar dolardır.
- Medya
Blockchain tabanlı medya uygulamaları, projeleri için gelecek görenlerin 100’ü aşkın alternatifi var. RNDR, Theta ve STEEM bunların arasında sayılabilir.
-
Play to Earn (P2E) ve Move to Earn
Çok havalı, peki para kazandırır mı? Büyük ihtimalle bu yıl çok sayıda ponzi vakası bu alanda çıkacak. Ekonomilerini doğru planlamayan projeler de insanları dolandırmak niyetinde olmasa da mağduriyetlerine sebep olacak. 7,7 milyar dolar piyasa değeriyle 293 farklı proje bulunuyor. AXS, GALA, MANA, SAND, ILV, DAR ve TLM gibi popüler projeler bu alanda çalışıyor veya yakın gelecekte bu kategoride çalışmalar yapacağını ilan etti.
-
Oracles
Blockchain tabanlı veri hizmetlerinin geleceği var mı? Eğer var diyorsanız LINK, UMA ve NEST gibi altcoinler bu alanda oldukça popüler. 43 farklı seçenek bulunuyor.
-
Meme Token
Bol sıfırlı, kolay zengin eden ve kolay batıran altcoinler grubudur. DOGE, SHIB gibi altcoinler bu gruba alıyoruz. KANGAL tokene kadar 319 farklı alternatif bu alanda faaliyet gösteriyor. SHIB gibi kendi ekosistemini oluşturmaya çalışanlar da var ama çoğunun geleceği Twitter takipçi sayısının sürekli artmasına bağlı, maalesef.
-
Dosya Paylaşımı
5,2 milyar dolar değerinde 41 farklı altcoin bu alanda faaliyet gösteriyor. FIL son olarak gezegenler arası dosya transferiyle alakalı bir şirketle anlaşma yaptı. BTT, FIL, AR ve daha çok sayıda alternatif var. Güçlü teknik yeterlilik gerektiren bu alanda doğru projeyi seçmezseniz sadece hayalleri satın alırsınız. İyi araştırma yapmanız gerekir, ekibi, projenin ar-ge bütçesini iyi analiz etmelisiniz.
- Gizlilik
Hükümet baskıları artacak ve gizlilik odaklı kripto paralar çok daha fazla kullanılacak. Eğer böyle düşünüyorsanız XMR, ZEC, ZEN (kısmen) gibi 92 farklı altcoin bulunuyor.
-
Algoritmik Stablecoinler
UST battı, diğer algoritmik stablecoinler neler, söyle de ayağımızı denk alalım diyenlerdenseniz gözünüzü dört açın. Olmaz ya eğer benzer bir kaderi paylaşırsa USDD, USDN gibi altcoinler paylaşabilir. Bunların hepsini aynı kefeye koymamalıyız bu sebepten yatırım yapacağınız algoritmik stablecoinin nasıl çalıştığını bilmeniz gerekiyor. Mesela USDD, Terra’nın UST ile benzer bir çalışma mekanizmasına sahiptir.
-
Spor
Fan tokenler taraftarlar arasında yayılacak diyorsanız 77 farklı alternatife sahipsiniz. En başta Socios ekosistemi geliyor. PSG, CITY, BAR ve PORTO gibi altcoinler hacimde lider konumdadır.
-
Müzik
Türkiye’den çıkan RocknVerse gibi hem müzik hem de metaverse odaklı projeleri bir kenara bırakırsak 22 farklı alternatifiniz var. AUDIO, OPUL gibi altcoinler bu alanda faaliyet gösteriyor.
-
Launchpad
Yeni projeler ilk çıkışlarını genellikle Launchpad’lerden yapar. SFUND, UFO, BSCPAD gibi alternatifleri bu gruba alabiliriz.
-
Sanal Gerçeklik ve Yapay Zeka
CEEK, HERO gibi çok sayıda alternatif bulunuyor. Oldukça fazla teknik yetkinlik ve ar-ge bütçesi gerektirdiği için doğru projelere yatırım yapmazsanız bu kategorideki altcoinlerde de yıllarca boşuna bekleyebilirsiniz.
-
Siber Güvenlik
UTK, CTK ve NCT gibi altcoinler kenarından kıyısından bu alanda faaliyet gösteriyor. Bu alanda pek bir alternatif yok ancak yakın zamanda artması gerekiyor. Eğer DeFi büyüyecekse onları koruyacak güvenliklere de ihtiyaç var.
- Turizm
Travala burada liste başıdır. Fiyatı oldukça düştü ama insanların blockchain tabanlı seyahat sitelerine ilgi duyacağını düşünüyorsanız 10 civarı kayda değer alternatifiniz var.
Hangi Tip Kripto Paraya Yatırım Yapılmalı?
Aslına bakarsanız her kategorinin farklı tip yatırımcıları var. Siz gelecekte hangi alanın büyüyeceğini düşünüyorsanız o alandaki en iyileri araştırarak yatırım yapmaya başlamalısınız. Eğer meme tokenler trilyon dolarlarca piyasa değerine ulaşabilir diyorsanız DOGE, SHIB gibi alternatifleriniz var. Fakat daha teknik konularda fayda üreten projelerin ayakta kalabileceğini düşünüyorsanız onlarca alternatif kategoride binlerce seçenek bulunuyor.
Yok ben neye yatırım yapacağımı bilmiyorum diyorsanız büyük yatırım fonlarının tercihlerini inceleyebilirsiniz. Mesela Galaxy Digital, şunları izliyor;
- BTC
- XRP
- XMR
- EOS
- SKL
- WAXP
Gibi, başkaları da var.
Three Arrows Capital ise şunları takip ediyor;
- BTC
- ETH
- DOT
- UNI
- AAVE
- COMP
- KNC
Eğer hiçbir fikriniz yoksa BTC ve ETH ağırlıklı portföyler oluşturmak genellikle daha az risklidir. Fakat şunu unutmayın “kripto paralarda risk sıfırlanamaz” yani bir gün UST gibi bir stablecoinde tüm paranızı kaybetme riskiniz hep vardır.