Bitcoin öncülüğünde doğan kripto paralar oldukça enteresan haftalar yaşıyor. Son birkaç gündür yaşananlar 1907 Amerika’sını akıllara getiriyor. Başlarda aracılara güven ihtiyacı duymadan ödemelerin kolaylaştırılmasını hedefleyen kripto paralar bugün onlarca farklı alanda yüzlerce farklı iş yapıyor. DeFi, DAO, Metaverse, Stablecoinler hatta algoritmik stablecoinlerimiz ve devasa kripto para borsalarımız var.
Kripto Paraların Bugünü
Bitcoin’in felsefesine saygı duyanlar Nakamoto’nun (eğer tek bir insansa ve öldüyse) kemiklerinin sızladığını düşünüyor. Bugün şansölye değil ama genç FTX CEO’muz SBF kripto para borç verenlerini kurtarmak için destek paketleri açıklıyor.
Bitcoin genesis blokta yukarıdaki manşet yer alıyor.
“Şansölye bankaları kurtarmak için ikinci kurtarma paketi eşiğinde”.
Bugün Satoshi bu mesajı şöyle güncellemek istemez miydi? "SBF, kripto borç verenler için ikinci kurtarma paketini açıkladı".Bitcoin’in babası bunu yazdığından beri yaklaşık 13 yıl geçti ve kripto paralar 3 trilyon dolarlık piyasa değerine ulaştıktan sonra yeniden 900 milyar dolar seviyelerine geriledi. Fakat bu 13 yılda çok fazla şey oldu. Merkeziyetsizlik hedefinin devasa kripto para firmalarının sağlayacağı fonlara bağlı olduğu bir yere dönüşen kripto para piyasaları enteresan dönüşümler yaşadı. Ve on milyarlarca doları yöneten hedge fonları kripto paraları vahşi bir ormana dönüştürdü.
3AC geçtiğimiz aylarda küçük balıkları yiyerek büyüdü ve bugün Alameda gibi daha büyük balıklara yem oldu. Celsisus ve birkaç iri balık daha, son 10 gün içinde avlananlar tarafında yer alıyordu.
UST’nin bozulan pegg’i kimler tarafından neden saldırıya maruz kaldı? Celsius gibi devlerin stokladığı stETH nasıl oluyor da organize satışlarla daha büyük darbeler alıyor? S
on 2 aydır yaşadığımız şeyler dev balinaların av partilerinden ibaret. Birkaç ay önce av olanlar yakın zamanda av oldu. Bugün ise herkes kripto FED’in merhametinde gölgelenmeye çalışıyor.
FTX Kriptonun Federal Rezervi Mi?
Kripto para endüstrisi bazen kendisini geleneksel finansal sisteme ve ABD Federal Rezervine bağımlılığına bir alternatif olarak pazarlıyor, ancak bu hafta kripto yatırımcıları, son çare olarak bir borç verene sahip olmanın ne kadar yararlı olduğunu öğreniyor. Endüstri, 2 trilyon doları yok eden bir ayı piyasasını atlatırken, Bahamalar merkezli kripto borsası FTX, kripto kredisi veren BlockFi'ye 250 milyon dolarlık bir kredi verdi. FTX'in başkanı Sam Bankman-Fried, geçen hafta kripto komisyoncusu Voyager Digital'e de benzer bir destek vermişti.
Alameda Research, FTX aynı ismin yani SBF’in yönetimindedir. LUNA saldırısı, stETH olayı ve daha benzer birçok konuda Alameda, Cidatel gibi şirketler hep gündemdeydi. Kimilerine göre komplo teorileri, kimilerine göre gerçeğin ta kendisi. Ancak FTX tüm bu süreçte güçlü kalarak kripto paraların FED’i olma yolunda emin adımlarla ilerliyor.
FTX CEO'su şimdi kripto ayı piyasasında kazananları ve kaybedenleri seçiyor. Analistlerin Twitter'da belirttiğine göre, hareket, 1907'deki banka paniği sırasında JP Morgan'ın geleneksel finansal sistemi kurtarmak için devreye girdiği zamandan farklı değil. O sırada JP Morgan, John D. Rockefeller ve ardından Hazine Bakanı George Cortelyou ile birlikte “bank run” (bankadan kaçış) durdurmak için ciddi miktarda kredi sağladı.
Morgan, New York Menkul Kıymetler Borsası'nı (NYSE) açık tutmak ve aracı kurumlara borç vermek için New York bankalarını güçlü bir şekilde silahlandırdı. Federal Rezerv, 1913'te son kredi mercii olarak ve hem krediyi hem de ABD doları arzını kontrol eden kuruluş olarak doğdu.
1907'deki banka paniğinden farklı olarak, bu son kripto çöküşünün yeni merkezi varlıkların yaratılmasıyla sonuçlanacağı açık değil, ancak kripto piyasalarının gelecekte finansal koşulları istikrara kavuşturmak için bakacağı şirketler için bir emsal oluşturuyor. Kripto dünyası Fed'e bağımlılıktan ne kadar uzak durmaya çalışırsa, en büyük oyuncuları o kadar çok benzer bir rol oynamaya başlayacak.