Play to Earn Nedir?

Geçtiğimiz yılın ikinci yarısından itibaren NFT ve Metaverse alanlarının büyümesiyle Play to Earn (P2E) kavramı hayatımıza girdi. Bugüne kadar (P2E öncesi) sayısız oyun piyasaya sürüldü, online oyunlara insanlara ciddi anlamda zaman harcadı. Peki ellerine ne geçti? Play to Earn kavramı bir nevi zamanın nakde dönüşümünü de sağlıyor. Gelin birlikte P2E nedir, canlı örnekleri neler yapıyor inceleyelim.

Nedir?

Türkçedeki karşılığı Oyna-Kazan olan Play to Earn kavramı daha çok NFT’lerin popüler hale gelmesiyle adından söz ettirdi. NFT’lerden önce bu yok muydu? Elbette vardı, örneğin 2015 yılına gidelim Metin2 gibi popüler online oyunlar o günlerde ciddi miktarda oyuncu sayısına sahipti. Kimiler adeta bağımlılık derecesinde günün 18-19 saatini bu sanal alemde geçiriyordu. Bir nevi metaverse’ün erken dönem karşılığı gibi olan bu alem karakterlerin geliştirilmesine odaklanmıştı. Canavarları, metin taşlarını keserek kullanıcılar hem seviye atlıyor hem de oyunda kullanabilecekleri nesneler alıyordu. Bunlarla silahlarını geliştiriyor, karakterlerinin yeteneklerini iyileştiriyorlardı. Bazı kullanıcılar Metin2 gibi oyunlardan şimdiki Play to Earn platformları gibi yararlanıyordu. Geliştirdiği kılıçları, zırhları hatta oyun içi paraları TL karşılığında ikincil pazarlardan satışa çıkarıyordu. Ancak hiçbir platform kendi marketi dururken oyuncuların diğer oyuncularla alışveriş yapmasını istemez. Bunların gelirini düşürür. Nitekim tespit edilen kullanıcılar platformdan 50-60 yıl gibi (süresize yakın) sürelerle engelleniyordu.

Fakat geçtiğimiz yıl hayatımıza NFT kavramı girdi (daha önce de vardı ama yaygınlaştı) ve bunun oyunlarda uygulanabilirliği denendi. Başarılı da olundu. İnsanlar blockchain tabanlı veya blockchain ile belirli noktalarda entegre Play to Earn oyunları sayesinde elde ettikleri nesneleri oyunun kendi marketinde satabilir hale geldi. Bugün halen Metin2 gibi tutmuş oyunların PVP serverları bu modeli neden uygulamaya başlamadı anlamıyorum. P2E ile harcadıkları zamanın maddi karşılığını alan yatırımcılar kripto para girişimcilerinin daha fazla dikkatini çekti. Sayısız P2E girişimi ortaya çıktı.

Bu girişimler öncelikle NFT lansmanı yapıyor buradan buldukları finansmanla oyunları geliştiriyordu. Halen daha böyle. NFT lansmanından sonra oyun demosunu başlatan girişimler kendi kripto paralarını çıkarıyor ve oyunculara belirli görevler sonunda bunları ödül olarak veriyor. Peki siz her gün oynadığınız bir oyunun bu modele geçmesini ister misiniz? Buna çoğunuz evet diyorsunuz, işinize yaramayan fazla nesneleri satarak para kazanmak, aynı zamanda oyun oynarken ki manevi hazzı almaya devam etmek harika bir fikir. Bu sebepten önümüzdeki yıllarda Play to Earn (P2E) sektörünün daha da büyümesi bekleniyor. Geleceğin dev şirketlerinin temeli birkaç yıldır atılıyor.

Play To Earn Coinler

Bugün blockchain tabanlı itibari para birimlerini (CBDC) devletler konuşmaya başladıysa bu kripto paraların oluşturduğu zemin sayesindedir. Aynı zamanda milyar dolarlık dev oyun şirketleri de kripto tabanlı P2E projesi sayesinde bu alana giriş yapmak zorunda kalacak ve bu alana giriş yapıyorlar.

Kripto para dünyasında Play to Earn kategorisinde hizmet ürettiğini söyleyen tam 305 farklı altcoin bulunuyor. Bunların çok daha fazlası NFT lansmanını yaptı ve henüz tokenlerini piyasaya sürmedi. Bu 305 altcoinin 15 Eylül itibariyle toplam piyasa değeri 6 milyar dolardır. Günlük işlem hacmi ise 850 milyon doların üzerinde bulunuyor.

En popüler Play to Earn Coinler ise şunlar;

• Decentraland (MANA)
• The Sandbox (SAND)
• Axie Infinity (AXS)
• Gala (GALA)

6 milyar dolarlık P2E kripto pazarının yaklaşık 4 milyar dolarlık kısmını bu 4 altcoin temsil ediyor.

Play To Earn Oyunları

Geçtiğimiz yılın sonundan itibaren kripto paraların çöküşünden fazlasıyla etkilenen Play to Earn oyunlar ciddi anlamda oyuncu kaybetti. Ödül olarak kazandığınız tokenin değer kaybediyor olması bir motivasyon kaybıdır ve kullanıcıların önemli bir kısmı buraya eğlenceden çok para kazanmak için geliyor.

Peki en popüler Play to Earn oyunları hangileri?

Axie Infinity

Axie isimli küçük sevimli yaratıkları alıp yetiştiren kullanıcılar bunları savaştırır. Axie Infinity pazar yeri üzerinden alıp satabilir. Oyuncular görev ve savaşlardan SLP token kazanır, ki bu ödüller ciddi bir sorunu da beraberinde getirmişti. Yoğun kullanıcılara dağıtılan ciddi miktarda SLP token (arzı sınırsızdır) altcoinin fiyatının ciddi anlamda düşmesine neden oldu. Neyse ki Axie Infinity ekibi buna el attı ve ödül oranlarını düşürerek piyasayı dengeledi.

Decentraland

Metaverse alanında adını duyurmak isteyen şirketlerin uğrak yeri, her hafta bir şirketin burada ofis açtığını duyuyorduk. Metaverse coşkusu azalmış olacak ki haberler seyrekleşti. Parsellere ayrılan Decentraland dünyasından kendinize bir LAND (metaverse arsası) alarak burada eğlenebilirsiniz. Görevler yaparak ödüller kazanabilirsiniz. Elbette LAND arazileri için para ödemeniz gerekiyor. OpenSea veya platformun kendi pazaryerinden MANA token karşılığında alım yapabiliyorsunuz.

Gala

Bu daha sıklıkla kullandığımız Steam’e benziyor. Burada da oyun satın alıyorsunuz. Tek fark, oyunlarda elde ettiğini NFT türünden nesneleri Gala marketinde satabiliyor oluşunuzdur. Haziran ayında Epic Games ile anlaşana GALA kendi blockchain tabanlı oyunlarını daha fazla oyuncuya ulaştırmanın yollarını arıyor.

Bunlar dışında Illuvium tarzı çok fazla P2E oyunu bulunuyor ilerleyen günlerde bunlara tek tek değineceğiz.

Fractal

Eğer ben Ethereum ağında yüksek işlem ücreti ödemek istemiyorum diyorsanız çözüm bu olabilir. Justin Kan tarafından başlatılan Fractal hem bir oyun marketi hem de launchpad platformu olarak çalışıyor. Yeni başlatılan oyunların bir kısmının (Solana ağındaki) ilk NFT arzı burada oluyor. NFT alıp aylarca oyunun yayınlanmasını bekliyorsunuz 😊 Kimi gerçekten ciddi bir oyun ortaya koyarken bir kısmı yatırımcısını bezdiriyor ve kaybolup gidiyor. Erken dönem yatırım için bu tarz launchpad platformları güzel, fakat riskli olduğunu da bilmek gerekir. Hali hazırda Evio, Foxtopia gibi faaliyete geçmiş oyun projelerinin NFT’lerini buradan alarak P2E keyfini yaşamaya başlayabilirsiniz.

Ücretsiz Play To Earn Oyunları

Zevk aldığınız çoğu oyun için para harcamışsınızdır. Çoğu online oyun ücretsiz damgasıyla piyasaya sürülür ancak hızlı gelişmek için oyuna para yatırmak zorunda kalırsınız. P2E tarafında da durum pek farklı değil. Axie, Decentraland ve diğer oyunlarda bir sermayeyle oyuna başlamanız lazım. Çoğu oyun için en azından bir NFT cinsinden karakter temin etmeniz gerekiyor. Bunu uzun süre emek karşılığında veren bazı Ücretsiz Play to Earn Oyunları var.

Sorare

NFT tabanlı fantezi spor oyunudur. Size başlarda ücretsiz oyuncu kartları verir ve siz sürekli zaman geçirerek haftalık, aylık oyunlarca sadece birkaç kişiye dağıtılan ücretli kartlardan kazanmaya çalışırsınız. Binlerce oyuncu içinden eğer başarıya ulaşırsanız, ödül kartlarını biriktirip üst liglerde daha kartlar kazanmaya çalışırsınız. Ben bu kadar şanslı değilim ve aylarımı harcayamam diyorsanız 20-2000 Euro arası fiyatlarla diğer oyunculardan kartlar almanız mümkündür.

Gods Unchained

Oyuna başladığınızda Flux kazanarak oyun kartları (NFT cinsinden) elde edebilirsiniz. Sorare benzeri bir “ücretsiz” mantığı var.

Splinterlands

Yine temel değersiz bazı kartlar ücretsiz verilir. Siz emek ve zaman harcayarak daha üst seviye kartlar elde etmeye çalışırsınız.

Bu 3 oyun dışında Chainmonsters, Axie Infinity Scholarship, Coin Hunt World gibi alternatifler de var. Ancak en başta söylediğimiz gibi eğer “Earn” kısmını yaşamak ve emeğinizin tam karşılığını almak istiyorsanız bir miktar yatırımla başlamanız daha mantıklı görünüyor. Elbette bunlar da kripto para ekosistemine dahildir ve bu piyasalar risklidir.